Geschiedenis

 

Berlicum NB

Plattegrond van Berlicum
Klik op de foto om te vergroten

Berlicum

De oorspronkelijk naam bestaat uit de lettergrepen 'beer' of 'ber', 'inc' of 'ing' en 'hem' of 'heim'.
De naam duidt op de woonplaats (hem) van de volgelingen (inc of ing) van de Beer (stamhoofd).De oude schrijfwijze Beerlinghem, ook Berlinchem (en Berlekem, Berlikem, Berlanchum) is later Berlicum geworden. In de volksmond was de naam 'Balkum' al bekend in de zeventiende eeuw.
Middelrde: De pachters van de ontginningshoeven in het Woud rooiden bos om landbouwgrond te krijgen. Waarschijnlijk komt de naam van: 'middels rooien' is nieuw land ontstaan. De naam Middelroij uit de Middeleeuwen is nu Middelrode.
Kaathoven: Kaat komt van quaat = slecht. In het dialect kan men zeggen: 'koij hoeve'. De naam Kaathoven gaf aan dat het een gebied was met slechte grond.

Als bescherming tegen de steeds terugkerende wateroverlast kozen de eerste bewoners de hogere zanddonken als woonplaats:
Berlicum (de Plaets), is bewoond vanaf ca. 600 / 700.
Middelrode (b.v. bij de huidige Kapelstraat) vanaf ca. 1250.
Belver, nu omgeving kruisbeeld, ook vanaf ongeveer 1250.
Kaathoven, dat moeizaam tot ontwikkeling kwam, vanaf ca. 1300.

Ansichtkaart Berlicum NB

Ansichtkaart Hoogstraat in Berlicum

Molen van Vink - Berlicum

De molen van Vink

De oudste kern van Berlicum breidde zich geleidelijk uit in de richting van Middelrode. Vanuit deze kernen groeide door ontginningen regelmatig het bewoonbare gebied. Men gebruikte de lagere gebieden als wei- en hooiland. De hogere gebieden werden door bemesting geschikt gemaakt voor akkerbouw. Door de bemesting werden de akkers iedere eeuw ongeveer 10 cm hoger. Door te gaan graven, kan men zien hoe lang een bepaald gebied al ontgonnen is. Het vee graasde op de gemeenschappelijke gronden buiten de ontginningen.

Deze gemeenschappelijke gronden, genaamd 'de Gemeijnt', werden in 1300 door de hertog van Brabant aan de inwoners verkocht. Toen kregen ze een bepaalde vorm van zelfbestuur. Door de eeuwen heen werden de beschikbare gronden steeds meer versnipperd, terwijl ook 'de Gemeijnt' langzamerhand overging in particulier bezit. Door verkoop en vererving raakten ook deze gronden verkaveld in kleine stukjes land. De totale oppervlakte van de gemeente Berlicum was 2478 hectare groot.

St. Norbertus jongensschool
St. Norbertus jongensschool
St.Theresia meisjesschool
St.Theresia meisjesschool
Raadhuisplein en Protestante kerk
Raadhuisplein en Protestante kerk
Hank

Hank is ontstaan als nederzetting aan de dijk van de Zuid-Hollandse Polder (later Nieuwe Dussense Polder), die in de 17e eeuw tussen Werkendam en Dussen werd aangelegd om het gebied opnieuw te kunnen inpolderen. Samen met Nieuwendijk behoort Hank tot de jongste dorpen in het Land van Altena.
De parochie van Hank werd opgericht in 1863 als de parochie Mariapolder. Voordien hoorde Hank bij de parochie Dussen. In 1896 kwam er een klooster van de Zusters van Liefde. De hervormde gemeente werd in 1903 van die van Dussen afgesplitst.
Hank werd in 1944 door oorlogshandelingen grotendeels verwoest. Bij de wederopbouw werd Hank niet meer als dijkdorp, maar als een woonkern herbouwd. Het dorp had ook te lijden onder de watersnood van 1953.
Via een kreek, de Bleeke Kil, bestond destijds nog een verbinding met de Biesbosch en de Bergsche Maas. Veel van de inwoners van Hank waren daarom vissers, ofwel ze sneden riet en hakten griend in de Biesbosch. Ten gevolge van de Deltawerken verloor de Hankse haven haar verbinding met de Biesbosch. De huidige haven van Hank ligt op een andere locatie en heeft een meer recreatief karakter

 

Dussen - Hank

Plattegrond van Dussen - Hank
Klik op de foto om te vergroten

Sluiske in Hank
Sluiske in Hank
Molen
Molen
RK kerk Onze Lieve Vrouw Onbevlekt Ontvangen
RK kerk Onze Lieve Vrouw Onbevlekt Ontvangen